Belçika Yasalarında Şiddet Olgusu
24 Nisan 2014

Belçika’daki 6. Toplantımızın konusu  olan “Eşe Yönelik Şiddetin Belçika Hukukundaki Yeri” ni Avukat Ayşe Elkılıç ile görüştük. Sayın Elkılıç, Belçika’da şiddettin yaygın olarak yaşandığını sonu ölümle biten şiddet olaylarının da gerçekleştiğini kendi müvekkilleri üzerinden örnekleyerek anlattı. “9 ay içerisinde aile içi şiddet yüzünden 3 müvekkilimi kaybettim. Biri 19 Haziran 2013’de, 9 kurşunla kocası tarafından vurularak öldürüldü. Fiziksel, psikolojik ve cinsel şiddet görüyordu. Öldürülen kadının 3 çocuğu kızın ailesi hasta olduğu için, babanın ailesine verildi. Bazı vakalarda ise polisiye uygulamaların yetersizliği nedeniyle ölüm olayları gerçekleşiyor”,  dedi.

Şiddetin Belçika Hukukundaki Yeri:


Ceza Hukukunda şiddet, kasten vurmak ve yaralamak olarak tanımlanmaktadır.
Medeni Hukukta şiddet fiziksel, psikolojik, ekonomik olarak tasnif edilmiştir.
Belçika yasalarına göre aile içi şiddet eşine, sözleşmeli olarak birlikte yaşadığı kişiye (wettelijke samenwoonst), ya da kardeşler arası, ebeveyn çocuk arası gibi bütün aile bireyleri arasında yaşanan kasten vurma ve yaralama olarak yer almaktadır.
Kadın kocasına şiddet uygularsa bu durum pek ciddiye alınmıyor ve kadınlara ertelemeli ceza veriliyor.
Belçika Hukukunda eşe yönelik şiddet yasasında  önemli değişiklikler 24 Kasım 1997 ve 28 Ocak 2003 yasasıyla gerçekleştirildi.
Belçika Ceza yasası 410. Maddesi ile artık eşe yönelik şiddeti daha ağır cezalandırılıyor.
Eğer şiddet sonucu kalıcı hasar oluşmuşsa cezalar iki kat ağırlaştırılmış şekilde uygulanıyor.

Aile Hukukunda şiddetin yeri

A.    Boşanma öncesi prosedür (Sulh hakimi yetkilidir-Vrederrechter)
Şiddet uygulayan kişi erkek ya da kadın farketmez önce 6 ay evden uzaklaştırılır. Sulh hakimi geçici ve acil önlemler içeren kararları alır. Eşler geçinemediklerini beyan ederlerse, ayrı yaşama şartları görüşülür ve çocukların velayeti her iki ebeveyne de verilir.  Eğer eşlerden birinde alkol, şiddet, uyuşturucu varsa velayet ondan alınır. Eğer o kişinin geçmişe dönük şiddet uygulandığı tespit edilirse yine velayet ondan alınır.
B. Boşanma;
Boşanmalarda Asliye Hukuk Mahkemesi yetkilidir- (Rechtbank van eerste aanleg)
Boşanma davası bir suç üzerine açılmışsa: Şiddet uygulayan kişi suçlu olarak görülür ve eşlerin boşanmasına karar verilir. Şiddet uygulayan kişi suçlu olduğu için boşandıktan
sonraki dönem için nafaka talep edemez. Şiddet uygulayan eşin çocukların üzerinde olan velayeti elinden alınır. Kişinin hakaret ettiği ispatlanırsa bu da suç olarak kabul edilir

C. Boşanma sonrası prosedür (Noter veya asliye mahkemesi yetkilidir.)       
Mal varlığı paylaşımında, şiddete maruz kalan eş, ortak evleri varsa, diğer eşin payını vermek kaydıyla evi almada önceliklidir.
Boşanmadan sonra çocuk velayeti hem anneye hem babaya veriliyor. Şiddet veya bağımlı olan taraf  varsa velayet elinden alınır.

Yabancılar Hukukundaki şiddetin yeri:
Yurtdışından gelen gelin ve damat oturum hakkını kaybetmemek için 3 yıl boyunca evli kalmak ve aynı adreste eşiyle birlikte yaşaması gerekir. Oturum hakkını kaybetmemenin bir istisnası çocuk sahibi olmak. O yüzden de göç yoluyla yapılan evliliklerde hemen çocuk sahibi olunuyor. Çünkü çocuğun varsa sınır dışı edilemiyorsun. Bir diğer istisna ise eğer doğru şartlarda ispat yapılabiliyorsa  (suç duyurusu, doktor raporları vs.) şiddete uğramış gelin veya damat yurtdışı edilmiyor.

Ancak özellikle damat olarak gelen erkekler, hem eşinden, hem de ailesinden sözlü tacize uğruyor, aşağılanıyor ama bunu ispat etmek pek mümkün olamıyor.

Belçika’daki boşanma yasası kolaylaştırıldı, buna göre 1 sene ayrı yaşayan çiftler boşanabiliyor.
Göç yoluyla yapılan evlilik yaşı 21’e çekildi. Evlenecek yabancı uyruklu vatandaşların 1308 AVRO kazancı olması esası getirildi.