Dr. Meryem Eken     

16 Kasım 2019                                                                                     

Ergenlik yenilikler dönemidir. Günümüzde çok farklı kuşaklarla karşı karşıya kalmaktayız ve her kuşakta çok büyük değişimler yaşanmakta. İnsan geni genetik olarak aynı gelir fakat epigenetik dediğimiz dış faktörlerle oluşan özellikler değişiklik gösterir. Bazı özellikler anneden, bazıları babadan gelir. Yaşantı, beslenme, radyasyona maruz kalmak genetik farklılaşmalara yol açabilir

Çocukluktan cinsel olgunluğuna geçme sürecinde neler yaşanır?

Ergenlik kızlar için genelde 9-13 yaş aralığında başlar. Göğüsler belirginleşir, tüylenmeler başlar, adet görülmeye başlanır. Bunların sırasını bilmek de bir anormallik olup olmadığını anlamak için önemlidir. Ergenliğin başlama yaşında ırk, coğrafya ve beslenmenin önemi vardır. Örneğin Ortadoğu’da kızlar daha erken dönemde adet görürlerken, kuzeye doğru gidildikçe adet görme yaşı artar. Bunun melatonin hormonuyla da ilgisi vardır.

Ergenlik döneminde çocukların fazla kilo almaması gerekir. Çünkü yağ dokusundan büyüme hormonuna benzer hormonal faktörler salınır ve beyni etkiler. Kilolu çocuklar daha erken ergenliğe girerler. Bu sebeple kilo kontrol altında tutulmalı ve karbonhidrat tüketimi en aza indirilmelidir.

Üreme organımızı tanımamız gerekirse; klitoris erkeklerdeki penisin karşılığıdır. Hemen altında üretra ve bartorin bezleri vardır. Bu bezler vajinanın ıslaklığını sağlar. Kızlık zarı dediğiniz şey de 2 cm’lik bir mukoza kalıntısıdır. İlk ilişki anında kanayabilir de kanamayabilir de. Bu kişinin damar yapısıyla, esnekliğiyle alakalıdır. Doğumda bile yırtılan olabilmektedir. Bunu da kız ve özellikle de erkek çocuklara iyi anlatmak gerekir.

Ergenliği sağlıklı bir şekilde geçirmek için neler yapılmalıdır?

İlk adet kızlar için ağrılı ve zor bir dönem olabilir. Bu dönemin normal olduğunu, annelik için gerekli olduğunu hissettirmek çok önemlidir. Yumurtalıklar olgunlaşır, rahim de ayak uydurur, eski kanı atarak tazelenir şeklinde anlatarak bu süreç normalleştirilmelidir.

9 yaş öncesinde çocukta ergenliğe yönelik bir gelişim olduysa ya da 16 yaşına geldiği halde bir gelişme olmadıysa da mutlaka doktora kontrole gidilmelidir. Ayrıca çocuk adet olunca hemen doktora götürmeye gerek yoktur. İlk aylarda adet düzensizliği olması gayet normaldir, panik yapacak herhangi bir durum yoktur.

Ergenlikle ilgili en önemli şeylerden biri de boyla ilgilidir. Erken ergenliği istememe sebeplerimizden biri boy uzamasının durmasıdır. Kızlar 16, erkekler 20 kilo civarı alabilirler. İç organlar, kas dokusu, iskelet gelişir. Bu sebeple çocukların bu dönemde spor yapmaları çok önemlidir. Hele ki şimdiki çocuklar bilgisayar başında çok hareketsiz kaldıklarından, hareket etmeleri teşvik edilmelidir.

Çocuklar için yapmamız gereken en iyi şey onlara destek olmak, bu dönemde neler olduğunu iyi anlatmaktır. Çünkü farklılaşıp başka türlü eğilimlere gitmemeleri gerekir. Sürekli dikte eder tarzda konuşmalar çocukları anne babadan da uzaklaştırır. Farklı ortamlarda farklı kişilerle dialoga girmeleri, okullarda düzenli olarak bu konularda eğitim almaları çok önemlidir.

Mutlu ergenlik, mutlu evlilik, mutlu yaşam bu olguların hepsi birbiriyle ilişkilidir.

Hazırlayan: Zeynep Sena