Belçikalı Misafirlerimizle Ortak Proje: “İç Tartışma”
Eylül 2004
Geçen yaz HİKDE’de yaptığımız tanışma toplantısından sonra Brüksel’den Birsen Taşpınar Hazar Grubu’yla yeniden bir görüşme talebinde bulundu. Birsen Hanım, Hazar
Grubu’nun çalışmalarını çok beğendiklerini ve ortak bir projede Hazar’la birlikte çalışmak istediklerini belirtti ve Belçika’da yapmayı düşündükleri proje hakkında düşüncelerimizi öğrenmek ve istişare yapmak istediklerini söyledi.
Önce Birsen Hanım’ın birlikte geldiği Sarah Hanım’ın Brüksel Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde yeni bitirmiş olduğu doktora tezinin içeriği hakkında sohbet ettik.
Bayan Sarah tezini kısaca şöyle özetledi. “Geleneksel toplumdan modern topluma geçiş
sürecinde, din, neredeyse yok oldu denilecek kadar etkisini yitirmiş durumda görünüyordu. Bu durumu destekleyen bir çok teori olmasına rağmen eleştiren teorilerin çok az olması ilgimi çekiyordu. Ben de çalışmalarımı bu alana teksif ettim ve çeşitli ülkelerde (Belçika, İtalya, Tataristan vs) yaşayan farklı dinlerden (Katolik, Protestan, Evangelist ve Müslüman) kadınlarla, kadın perspektifinden modern ve seküler toplumlarda dindar bir kadının yaşamı konusunda röportajlar yaptım ve şu neticeleri elde ettim:
-Öncelikle görüştüğüm kadınların hikayeleri görünmez hikayelerken benim çalışmamla birlikte görünür hale geldiler.
-Ayrıca farklı dinlere mensup insanların ortak özellikleri hem modern bir
ülkenin vatandaşı olup hem de iyi bir dindar olabilmeleriydi.
-20-30 yaş jenerasyonunun anne ve babaları daha modern daha laik iken,
kendileri daha önceki nesille (anneanne-babaanne) uzlaşı halinde olduklarını gördüm.”Daha sonra Birsen Hanım Hazar Grubu ile birlikte çalışmak istedikleri projenin tanıtımına geçti. Projenin ismi “İç Tartışma” (Internal Debate). Yaklaşık 11 milyon nüfusu bulunan Belçika’da 70 bin Türk yaşadığını, Belçika’lı Türkler’in toplumsal ve kültürel hayatta daha aktif olmalarını sağlamak maksadıyla kendi toplumlarındaki iç tartışmaları izleyip, sorunları belirleyerek bu alanlarda çalışma grupları oluşturup, sorunlarını tartışabilecekleri ortamlar hazırlamak istediklerini, amaçlarının belirlenen konularda insanların düşünmelerini ve bilgilenmelerini sağlamak olduğunu belirtti. Bu projenin isminin hem kişiler arası tartışmaları hem de kişilerin bireysel olarak kendi içlerinde yaşadıkları tartışmaları ifade ettiğini de ekledi. Özellikle dini konularda anne-babaların bilgilendirilmeye çok ihtiyaçlarının olduğunu, bu konuda bilinçli olmadıklarını ve dolayısıyla kendilerine güvenemediklerini, Avrupa’da nasıl Müslüman olunur? sorusuna cevap bulamadıklarını, ayrıca asimile olmaktan da korktuklarını tespit ettiklerini bu anlamda Hazar Grubu ile birlikte çalışmak istediklerini ifade etti.