Dr. Meryem Eken

23 Kasım 2019

Menopoz nedir?

Kelime anlamı olarak menopoz; meno ay, poz da son demek olduğundan “son ay” demektir. Ortalama 45-55 yaşlarında, 1 yıl kesintisiz adet görmeyen kadın menopoza girmiş sayılır. 45 yaş altı erken, 55 yaş üstü geç menopoz olarak görülür. Bu süreç ortalama 3 yıl içerisinde tamamlanan bir süreçtir.

Menopoza girme yaşını kalıtım, ırksal faktörler, doğum sayısı, sigara, radyoterapi ve kemoterapi almak, sosyoekonomik düzey, stres, beslenme gibi faktörler etkiler.

Menopozun belirtileri nelerdir?

Menopoza girme belirtileri uykuya dalmanın zorlaşması, uyku süresinin azalması, sıcak basması, terleme, vajinal kuruluk ve cinsel isteksizlik gibi belirtilerdir. Bu dönemde sık idrara çıkma veya idrar kaçırma durumları görülebilir. Yine menopoza girerken kişide iştah artışı ve kilo alma durumları görülebilir.

Menopozu sağlıklı bir şekilde geçirmek için neler yapmalıyız?

Günlük belli miktarda kalsiyum takviyesi almamız, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri tüketmemiz gerekir. Egzersiz alışkanlığı kazanırsak bu da kemiklerimize iyi gelir. Aşırı protein ve tuz tüketiminden de kaçınmak gerekir. Günlük 35-40 dakika yürüyüş iyi gelir. Egzersizler kişinin bünyesine ve durumuna göre yavaş yavaş artırarak yapılabilir. Egzersizler evde basamak çıkmak, ip atlamak, dans etmek şeklinde de olabilir.

Stres yönetimi konusunda destek alınabilir. Bunun dışında sosyalleşmek çok önemlidir. Yurtdışındaki intiharların sebebi genelde yalnızlıktır. Bu dönemde düzenli check-up yaptırmak, kemik yoğunluğu ölçtürmek, kan şekerini kontrol ettirmek önemlidir.

Meme kanseri için sürekli kendimizi muayene etmemiz gerekir. Çevresel faktörler, yaş, genetik yatkınlıklar, radyasyon, endüstriyel bölgede yaşamak, ilk adet yaşı, ilk gebelik yaşı meme kanserinin risk faktörlerindendir. Yaşam boyu 8 kadından biri meme kanseriyle karşılaşır. Anne, teyze gibi yakınlarında meme kanseri olanlar mutlaka kontrol altında olmalıdır. Erken doğum yapmak, 16 aydan fazla emzirmek, kimyasala maruz kalmamak gibi faktörler riski azaltır.

Meme muayenesi yaparken dokumuzu tanımamız gerekir. Taramalar normalde 40 yaşında başlamaktadır fakat meme kanseri erken yaştakilerde de çıkabilmektedir ve bu kişiler kansere ihtimal vermediklerinden, doktora gittiklerinde daha ileri safhalarda tanı konulabilmektedir bu sebeple kendi kendine muayene çok önemlidir. Memeye mutlaka aynadan üç yönden bakmak gerekir. Büyüklükte, şekilde farklılık var mı, meme uçlarında yön değişikliği veya akıntı var mı diye kontrol edilmelidir. Bazen sivilce kadar çok küçük bezeler olabilir. Bunların 10’da 9’u kanserden olmayabilir fakat kesinlikle ihmal edilmemelidir. 40 yaşından sonra senede bir mamografi çektirilmelidir. Sigara kesinlikle bırakılmalı, beslenmeye dikkat edilmeli gerekirse diyet yapılmalıdır.

Hazırlayan: Zeynep Sena